Biologische grondslagen: evolutionaire psychologie
-
Psychologie
-
PB1412
-
5 EC
-
Vanaf € 384
Deze cursus heeft een vast startmoment. Kijk in het Jaarrooster wanneer de cursus van start gaat en wanneer de begeleiding is ingeroosterd.
Inhoud
Wat betekent Darwins evolutietheorie voor ons begrip van psyche en gedrag? Die vraag staat centraal in deze cursus. Je bestudeert niet zozeer een specifiek kennisdomein van de psychologie, maar leert vooral vanuit het overkoepelende evolutionaire perspectief naar menselijk gedrag te kijken.
Het uitgangspunt daarbij is dat de mens, net als elke andere soort, een product is van de evolutie en vanuit zijn evolutionaire achtergrond begrepen kan worden.
Evolutionaire psychologie is een relatief jong vakgebied dat een alternatief en soms verrassend perspectief biedt op psychologische theorieën en onderzoeksresultaten. Het voornaamste doel van de cursus is dat je dit perspectief leert begrijpen en toepassen. De cursus is daartoe inhoudelijk breed opgezet, zodat je niet alleen de basisprincipes van de evolutietheorie leert hanteren, maar ook uiteenlopende voorbeelden krijgt van de toepassing van deze principes binnen de psychologie.
De cursus is onderverdeeld in een aantal thema’s die samen een introductie vormen op de psychologie vanuit evolutionair oogpunt. In het eerste thema kijken we naar de inhoud van de evolutietheorie, haar historische herkomst en de logica van haar redeneringen. Om de kracht van de evolutietheorie duidelijk te krijgen, zal er ook naar enkele basisprincipes van de genetica gekeken worden.
Je springt vervolgens in het diepe, om te ontdekken hoe de evolutietheorie op allerlei moderne thema’s en domeinen van de psychologie toepasbaar is. De cursus gaat bijvoorbeeld in op cognitieve en sociale ontwikkeling, de werking van cognitie en emotie, de rol van verwantschap, het ontstaan van samenlevingsvormen, en evolutionaire verklaringen voor sociaal gedrag en altruïsme. Ook wordt onderzocht in hoeverre de evolutietheorie een rol kan spelen bij het verklaren van typisch menselijke fenomenen zoals cultuur.
Aan de hand van het tekstboek worden de verschillende thema's onderzocht. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar de betekenis van de oorspronkelijke evolutietheorie, maar ook naar belangrijke ontwikkelingen en controverses die zich sinds de tijd van Darwin in het vakgebied hebben voorgedaan. De online leeromgeving leidt je door het tekstboek en biedt ruimschoots gelegenheid om de nieuw opgedane kennis toe te passen.
Leerdoelen
Nadat je deze cursus hebt doorlopen:
- heb je kennis van, en inzicht verkregen in de basisprincipes van de evolutietheorie en de meest gangbare gedragsverklaringen binnen de evolutionaire psychologie
- kun je het evolutionaire perspectief toepassen op uiteenlopende gedragsdomeinen, zoals sociaal gedrag, emotie, cognitie, cultuur en psychopathologie
- kun je de opgedane kennis effectief inzetten om een standpunt te betogen; dit vermogen toon je zowel in een schriftelijke argumentatieoefening als verbaal in debatvorm.
Het uitgangspunt daarbij is dat de mens, net als elke andere soort, een product is van de evolutie en vanuit zijn evolutionaire achtergrond begrepen kan worden.
Evolutionaire psychologie is een relatief jong vakgebied dat een alternatief en soms verrassend perspectief biedt op psychologische theorieën en onderzoeksresultaten. Het voornaamste doel van de cursus is dat je dit perspectief leert begrijpen en toepassen. De cursus is daartoe inhoudelijk breed opgezet, zodat je niet alleen de basisprincipes van de evolutietheorie leert hanteren, maar ook uiteenlopende voorbeelden krijgt van de toepassing van deze principes binnen de psychologie.
De cursus is onderverdeeld in een aantal thema’s die samen een introductie vormen op de psychologie vanuit evolutionair oogpunt. In het eerste thema kijken we naar de inhoud van de evolutietheorie, haar historische herkomst en de logica van haar redeneringen. Om de kracht van de evolutietheorie duidelijk te krijgen, zal er ook naar enkele basisprincipes van de genetica gekeken worden.
Je springt vervolgens in het diepe, om te ontdekken hoe de evolutietheorie op allerlei moderne thema’s en domeinen van de psychologie toepasbaar is. De cursus gaat bijvoorbeeld in op cognitieve en sociale ontwikkeling, de werking van cognitie en emotie, de rol van verwantschap, het ontstaan van samenlevingsvormen, en evolutionaire verklaringen voor sociaal gedrag en altruïsme. Ook wordt onderzocht in hoeverre de evolutietheorie een rol kan spelen bij het verklaren van typisch menselijke fenomenen zoals cultuur.
Aan de hand van het tekstboek worden de verschillende thema's onderzocht. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar de betekenis van de oorspronkelijke evolutietheorie, maar ook naar belangrijke ontwikkelingen en controverses die zich sinds de tijd van Darwin in het vakgebied hebben voorgedaan. De online leeromgeving leidt je door het tekstboek en biedt ruimschoots gelegenheid om de nieuw opgedane kennis toe te passen.
Leerdoelen
Nadat je deze cursus hebt doorlopen:
- heb je kennis van, en inzicht verkregen in de basisprincipes van de evolutietheorie en de meest gangbare gedragsverklaringen binnen de evolutionaire psychologie
- kun je het evolutionaire perspectief toepassen op uiteenlopende gedragsdomeinen, zoals sociaal gedrag, emotie, cognitie, cultuur en psychopathologie
- kun je de opgedane kennis effectief inzetten om een standpunt te betogen; dit vermogen toon je zowel in een schriftelijke argumentatieoefening als verbaal in debatvorm.
Aanmelden
Aanmelden is mogelijk voor iedereen.
Toelichting aanmelden
Deze cursus start 1 september 2024. We adviseren om uiterlijk zondag 11 augustus 2024 hiervoor aan te melden zodat je tijdig het eventuele cursusmateriaal ontvangt, toegang hebt tot de leeromgeving en (indien van toepassing) ingedeeld kunt worden in een studiegroep. Bij aanmelding na 11 augustus 2024 kunnen we dit niet garanderen. Aanmelden is mogelijk tot en met 31 augustus 2024.
Deze cursus start 10 februari 2025. We adviseren om uiterlijk zondag 26 januari 2025 hiervoor aan te melden zodat je tijdig het eventuele cursusmateriaal ontvangt, toegang hebt tot de leeromgeving en (indien van toepassing) ingedeeld kunt worden in een studiegroep. Bij aanmelding na 26 januari 2025 kunnen we dit niet garanderen. Aanmelden is mogelijk tot en met 9 februari 2025.
Deze cursus heeft twee vaste startmomenten: kwartiel 1 en kwartiel 3.
Deze cursus start 10 februari 2025. We adviseren om uiterlijk zondag 26 januari 2025 hiervoor aan te melden zodat je tijdig het eventuele cursusmateriaal ontvangt, toegang hebt tot de leeromgeving en (indien van toepassing) ingedeeld kunt worden in een studiegroep. Bij aanmelding na 26 januari 2025 kunnen we dit niet garanderen. Aanmelden is mogelijk tot en met 9 februari 2025.
Deze cursus heeft twee vaste startmomenten: kwartiel 1 en kwartiel 3.
Voorkennis
Vanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.
Begeleidingsvorm
Deze cursus heeft een vast startmoment. Kijk in het Jaarrooster wanneer de cursus van start gaat en wanneer de begeleiding is ingeroosterd.
Bij deze cursus hoort standaardbegeleiding: inhoudelijke vragen kun je stellen aan de docent via de online leeromgeving. Daarnaast krijg je begeleiding bij het uitwerken van argumentatieopdrachten en doe je ervaring op met het voeren van een inhoudelijk debat.
Deelname aan een debatbijeenkomst is een verplicht onderdeel. Nadat je bent ingeschreven voor de cursus, kun je je via een formulier in de online leeromgeving van de cursus zelf aanmelden voor de debatbijeenkomst.
De meeste bijeenkomsten worden online aangeboden.In Antwerpen en Utrecht bestaat de mogelijkheid om fysiek deel te nemen.
Bij deze cursus hoort standaardbegeleiding: inhoudelijke vragen kun je stellen aan de docent via de online leeromgeving. Daarnaast krijg je begeleiding bij het uitwerken van argumentatieopdrachten en doe je ervaring op met het voeren van een inhoudelijk debat.
Deelname aan een debatbijeenkomst is een verplicht onderdeel. Nadat je bent ingeschreven voor de cursus, kun je je via een formulier in de online leeromgeving van de cursus zelf aanmelden voor de debatbijeenkomst.
De meeste bijeenkomsten worden online aangeboden.In Antwerpen en Utrecht bestaat de mogelijkheid om fysiek deel te nemen.
Docenten
dhr. dr. M. van Duijn (examinator) en dhr. dr. S. Gruijters.
Tentamenvorm
Digitaal individueel tentamen met meerkeuzevragen en een opdracht.
Tentamentoelichting
De bijzondere verplichting bestaat uit het inleveren van een uitwerking (argumentatieopdracht) en de verplichte aanwezigheid bij een debatbijeenkomst
Tentamendata
Digitaal individueel tentamen: volgens afspraak.
Opdracht: volgens afspraak.
Opdracht: volgens afspraak.
Tentamenhulpmiddelen
Het online woordenboek
Het online woordenboek t.b.v. ANS
Het online woordenboek t.b.v. ANS
Cursusmateriaal
Bij de cursus hoort het boek:
Workman, L., & Reader, W. (2021) Evolutionary Psychology. An introduction (4e editie). Cambridge University Press. Daarnaast wordt gebruikgemaakt van materiaal in de online leeromgeving (Brightspace).
Workman, L., & Reader, W. (2021) Evolutionary Psychology. An introduction (4e editie). Cambridge University Press. Daarnaast wordt gebruikgemaakt van materiaal in de online leeromgeving (Brightspace).
Digitale leeromgeving
Na inschrijving kun je gebruikmaken van de online leeromgeving. Hier kun je tevens met medestudenten en de docent informatie uitwisselen en discussiëren over de leerstof.