Het is bekend dat gebruik van multimedia de prestaties kan bevorderen bij het leren. Maar zijn ze ook zo geschikt voor het afnemen van toetsen? Luc van de Laar is docent-onderzoeker aan Fontys Hogeschool Kind en Educatie. Voor zijn masterscriptie Onderwijskunde keek hij naar het effect van zogenaamde seductive details. Dat zijn interessante maar irrelevante details, zoals een afbeelding die niet direct met de vraag te maken heeft. Die kunnen namelijk mogelijk belemmerend werken.

Kennistoets voor studenten van de lerarenopleidingen

Van de Laar legde aan 37 toetsredacteuren van het programma 10voordeleraar en het Landelijk Overleg Examencommissies vragenlijsten voor. Deze laatste commissie is onder andere verantwoordelijk voor de verplichte digitale kennistoets voor studenten van de lerarenopleidingen. De toetsredacteuren werken voor de constructie van toetsitems onder meer met een schrijf- en constructiewijzer met afspraken over het gebruik van multimedia. Die gaan vooral over technische zaken, maar niet over mogelijke onderwijskundige aspecten. Een van de vragen in het onderzoek was dan ook: in hoeverre houden de redacteuren rekening met wetenschappelijke inzichten over multimediagebruik in onderwijs?

Irrelevant en hinderlijk

De redacteuren bleken goed bekend met het principe dat overbodige, ongerelateerde woorden, beelden en geluiden in multimedia-toetsmateriaal vermeden dienen te worden. Toch merkten ze in de voorbeeldkennistoetsen die ze voor dit onderzoek kregen voorgelegd verschillende irrelevante details op. Vooral voor het vak Aardrijkskunde bestempelden ze die vaak als irrelevant en hinderlijk.

Kijkwijzer voor multimediamateriaal in kennistoetsen

Als vervolg op zijn onderzoek ontwikkelde Van de Laar een kijkwijzer voor multimediamateriaal in kennistoetsen. Daarmee kunnen toetsmakers in de toekomst gemakkelijk checken of ze multimedia in hun toets verantwoord inzetten.

Het onderzoek werd uitgevoerd onder begeleiding van Halszka Jarodzka, hoogleraar aan de faculteit Onderwijswetenschappen aan de Open Universiteit.

Luc van de Laar gaf een interview aan 10voordeleraar over zijn onderzoek.
Download de kijkwijzer voor verantwoord multimediagebruik in online toetsen.