null Onderzoek: cyberpesten in stripvorm

PSY_Onderzoek_Cyberpesten_15001_head_large.jpg
Onderzoek: cyberpesten in stripvorm
Strips tekenen als bijdrage aan wetenschappelijk onderzoek: leerlingen in vijf Europese landen deden dat met korte beeldverhaaltjes over online pesten. Het onderzoek - van onder andere de vakgroep Gezondheidspsychologie van de Open Universiteit - werd daarmee nu eens niet óver jongeren gedaan, maar samen met hen.

Niet óver jongeren, maar mét jongeren

Aan het verkennend onderzoek deden 59 jongeren mee in de leeftijd van 14 tot 16 jaar uit Noord-Ierland, Engeland, Nederland, Duitsland en Italië. De onderzoekers hadden scholen geselecteerd met veel leerlingen met een sociaal-economische achterstand. Die doelgroep heeft er vaak moeite mee om emoties uit te drukken in taal. Daarom lieten de onderzoekers de leerlingen in kleine groepjes stripverhaaltjes maken over cyberpesten voor hun leeftijdsgenoten. Dat leverde tien strips op waarvan de onderzoekers de inhoud analyseerden.

Het perspectief van jongeren zelf

De meerwaarde van deze bijzondere onderzoeksmethode is volgens de onderzoekers dat je zo het perspectief van jonge mensen op cyberpesten mee kunt nemen in onderzoek en interventies. In onderzoek naar cyberpesten zijn normaal gesproken de jongeren zelf alleen passief onderzoeksobject. Dit was dan ook de eerste keer dat wetenschappers aan jongeren zelf vroegen om verhalen over cyberpesten te vertellen op een beeldende manier.

Voorbeeld striptekening Fortnite

Verbaal geweld

In de stripverhalen kwam verbaal geweld als pestvorm het meest voor. Maar ook onder andere sexting en het maken van nepaccounts kwam voor in de strips. Uiteindelijk werd de pestsituatie het vaakst opgelost door hulp te vragen. Meestal maakten volwassenen uiteindelijk een einde aan het pestgedrag. In totaal beeldden de jongeren 87 emoties uit, waarvan verdriet en blijdschap (bijvoorbeeld om een goede afloop), het vaakst voorkwamen. In meer dan de helft van de verhaaltjes ging cyberpesten samen met offline pesten.

Voorbeeld striptekening kwade tongen

Anonieme pesters

Volgens de onderzoekers blijkt duidelijk dat de leerlingen cyberpesten heel schadelijk vinden. Veel strips bevestigden ook het idee dat anonimiteit van de daders een belangrijke rol speelt bij cyberpesten.

Download

De stripverhaaltjes zijn vertaald in vier talen en opnieuw getekend door een professionele tekenaar, om verspreid te worden op de deelnemende scholen. De complete bundel met bijbehorende verwerkingsopdrachten is te downloaden via de website Blurred Lives. Er is een Nederlandstalige versie beschikbaar. Ook de originele strips van de leerlingen zijn hier te bekijken.