Cognitieve belasting

Hoe kunnen leerlingen en studenten beter leren? Dat is een centrale vraag voor leraren en onderwijswetenschappers. Om dat te onderzoeken, bedienen onderwijskundigen zich van verschillende theorieën en modellen uit de leerpsychologie. Een van die theorieën is de theorie van cognitieve belasting oftewel Cognitive Load Theory van John Sweller. Die theorie zegt dat de cognitieve belasting een grote invloed heeft op het kunnen verwerken, vasthouden en overdragen van informatie.

Hoe voorkom je te veel cognitieve belasting?

Te veel cognitieve belasting kan een nadelig effect hebben op de leerling. Het beheersen van cognitieve belasting is dan ook een belangrijk doel van instructieontwerp. De belasting kan te hoog zijn als je te complexe leermiddelen aan de leerlingen aanbiedt of als begeleiding niet geschikt is voor het niveau van de voorkennis van de leerlingen. Tot nu toe weten wij echter nog steeds niet goed of de overtuigingen en attitudes van de lerenden ook van invloed kunnen zijn op de wijze waarop zij de cognitieve belasting door het leermateriaal ervaren. Wat bijvoorbeeld van invloed kan zijn op de cognitieve belasting, is het hebben van een 'growth mindset': de mentale instelling dat je altijd meer kunt leren, ook van je fouten.

Growth mindset

Growth mindset is een concept dat ruim vijftien jaar geleden is ontwikkeld door de Amerikaanse psychologe Carol Dweck. Growth mindset staat tegenover fixed mindset, de overtuiging dat je het moet doen met wat je gegeven is en niet meer dan dat. Met een growth mindset kun je groeien, met een fixed mindset niet of nauwelijks. Omdat het concept van Dweck nog niet zo oud is, wordt er uitgebreid onderzoek gedaan naar de vraag of en hoe growth mindset werkt.

Relatie growth mindset en cognitieve belasting

Kate Xu en Petra Koorn (een voormalig masterstudent) van de faculteit Onderwijswetenschappen van de OU onderzochten met collega-wetenschappers de relatie tussen cognitieve belasting en growth mindset. Xu en haar collega's wilden weten of een growth mindset bij leerlingen bijdraagt aan een lagere cognitieve belasting. Anders gezegd: of leerlingen met een growth mindset meer of beter informatie kunnen verwerken, vasthouden en overdragen. 

Onderzoek

Daartoe deden ze onderzoek in het voortgezet onderwijs onder 138 leerlingen die in een klassikale setting een bepaalde taak moesten uitvoeren. Bij een groep daarvan werd een growth mindset gestimuleerd, bij de andere (controle)groep niet. De leerlingen van de eerste groep omarmden leerdoelen die zich focussen op verdere ontwikkeling van kennis en vaardigheden. Ze bleken minder cognitieve belasting te ervaren en een grondiger begrip van de stof te krijgen.

De resultaten wijzen erop dat het stimuleren van een growth mindset zorgt voor betere motivatie en leerprestaties. Uit het onderzoek kwam verder naar voren dat ook meer voorkennis bijdraagt aan een lagere cognitieve belasting. De onderzoekers geven aan dat er meer onderzoek nodig is.

Publicatie

Xu en haar collega's hebben hun bevindingen onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Educational Psychology.