GO-Kit: je huis denkt mee over energiebesparing
Energiezuinig leven zonder je gedrag ingrijpend aan te passen
Woningbouwcorporaties doen veel inspanningen om huizen energiezuiniger te maken en zo energiearmoede (en CO2 uitstoot) tegen te gaan. Maar het gedrag van de bewoners speelt ook een belangrijke rol. Adviezen om energiezuiniger te leven zijn er volop, maar die adviezen uitvoeren én dat volhouden blijkt lastig. Dat merken ook de energiecoaches die namens woningbouwcorporaties bij huurders langsgaan en adviezen geven. Hoe kun je bewoners helpen om energiezuinig te leven, zonder dat ze hun gedrag ingrijpend moeten aanpassen? Het project GO-Kit gaat op zoek naar het antwoord.
Sensoren gekoppeld met kunstmatige intelligentie
Het project gaat in zestien pilotwoningen sensoren installeren. Die sensoren registreren water- en energieverbruik, maar ook wat er in het huis gebeurt. Bijvoorbeeld of er mensen aanwezig zijn in een ruimte, wat de vochtigheidsgraad is, of er gedoucht wordt, of de wasmachine draait, of ramen en deuren open staan etc. Jean-Louis Stassen, projectmanager bij de Open Universiteit: 'Die sensoren leveren heel veel data op. Die data komen binnen bij Calculus, een Vlaams bedrijf en projectpartner. De Open Universiteit krijgt de data van Calculus, overigens zonder te weten van welk huis die komen. Met die data ontwikkelen wij een 'zelflerend algoritme'. Het algoritme leert wat er in een huis gebeurt, dus wat het leefgedrag van de bewoners is. Op basis daarvan neemt de apparatuur maatregelen om energie te besparen en geeft adviezen.'
Het huis gaat meedenken
Het huis gaat dus als het ware meedenken met de bewoners. Wordt een kamer alleen in het weekend gebruikt? Dan zet GO-kit de temperatuur op de andere dagen omlaag. Gaan de bewoners om 11 uur slapen en het duurt twee uur voordat de woonruimte is afgekoeld? Dan kan de thermostaat bijvoorbeeld om half 10 al op de nachtstand. Wordt er alleen ’s avonds gedoucht? Dan zorgt GO-kit dat de boiler 's avonds goed heet is, maar overdag kan het wel wat minder. De bedoeling is dat de maatregelen zo min mogelijk gevolgen hebben voor de leefstijl. En, benadrukt Stassen, de bewoner blijft natuurlijk altijd de baas. Wil hij bijvoorbeeld dat het water altijd goed heet is, dan kan hij het systeem eenvoudig overrulen.
Tips op maat
Het algoritme geeft ook tips, aangepast aan het leefgedrag van de bewoners van dat huis. Stel dat een bewoner altijd op zaterdag de was doet. Stassen: 'Een tip op vrijdagavond kan dan bijvoorbeeld zijn: voor morgen is heel mooi weer voorspeld. Zet je wasmachine nu vast startklaar en stel in dat hij vannacht om vijf uur tegen laag tarief draait. Dan kun je morgenochtend de was buiten hangen in plaats van de droger te gebruiken.' Heel concrete tips dus die op dat moment ook kunnen worden opgevolgd.
Grensoverschrijdende samenwerking
Het grensoverschrijdende project GO-kit is een Regio Deal Parkstad Limburg project en wordt gefinancierd door de twee provincies Limburg, de stadsregio Parkstad Limburg, de Gemeente Heerlen en Stichting Weller Wonen. Zowel in Nederlands als in Belgisch Limburg komen er zestien pilotwoningen. Naast Weller Wonen zijn ook de woningcorporaties Wonen Zuid en het Vlaamse Cordium bij het project betrokken. De Vlaamse firma Calculus ontvangt de data van de sensoren en levert die aan bij de Open Universiteit, waar het algoritme wordt ontwikkeld.
Preventief onderhoud mogelijk maken
Bouwonderneming Habenu Van de Kreeke is eveneens projectpartner. Dit bedrijf, dat veel onderhoud doet voor woningcorporaties, installeert de sensoren, maar is ook geïnteresseerd in de mogelijkheden voor preventief onderhoud. GO-kit kan namelijk vroegtijdig signaleren dat er onderhoud nodig is, bijvoorbeeld omdat de verwarmingsketel niet goed opstart of omdat er waterverlies is terwijl er niemand thuis is. Daardoor kan er onderhoud ingepland worden vóórdat er echte problemen zijn, met als gevolg minder (of geen) acute problemen voor de bewoner, minder tijdsdruk voor de monteurs en efficiënter inplannen van werkzaamheden.
Eerste resultaten
Op dit moment worden tien woningen in Parkstad-Limburg, vijf woningen in de regio Bilzen en een back-up woning geselecteerd om als pilotwoning te fungeren. Vervolgens worden daar de sensoren geïnstalleerd en kan de dataverzameling starten. Zodra de data worden doorgestuurd naar de Open Universiteit kan het zelflerende algoritme aan de slag. Stassen: 'Voordat GO-kit de bewoners daadwerkelijk kan helpen, moet het algoritme natuurlijk eerst heel veel leren. Het zal dus nog even duren voordat de bewoners wat gaan merken. Bovendien is het een proefproject. We willen helder krijgen wat er allemaal gemeten moet worden, wat het systeem aankan en bijleert, welke tips eruit komen en hoe de bewoners reageren. Het project loopt tot 2024 en tegen die tijd hopen we heel veel wijzer te zijn.'
