Fietsend bijdragen bij aan onderzoek naar milieu en mobiliteit
Citizen science
Snuffelfiets is een Utrechts initiatief dat in 2018 startte als experiment. 500 vrijwilligers kregen een sensor op hun fiets die tijdens het fietsen voortdurend de hoeveelheid fijnstof en de temperatuur registreerden. Met behulp van GPS brengen de sensoren precies in kaart wat de luchtkwaliteit is langs de route. De data worden geanonimiseerd gepresenteerd in actuele kaarten (zie de afbeelding). Verschillende onderzoekspartners van de gemeente, zoals het RIVM en de Open Universiteit, gingen met de data aan de slag.
Luchtkwaliteit en mobiliteit
Karima Kourtit en Peter Nijkamp van de Open Universiteit doen veel onderzoek naar mobiliteit op basis van big data. Samen met een aantal collega's onderzochten zij of er een verband is tussen de luchtkwaliteit en het mobiliteitsgedrag van de fietsers.
Snuffelfietsers rijden om
Ze stelden vast dat de snuffelfietsers dikwijls niet de kortste route namen van A naar B, maar een omweg maakten. Ze blijken de locaties met de meeste fijnstof te vermijden. De aanwezigheid van groene en blauwe landschapselementen langs de (alternatieve) route is daarbij een belangrijke factor. Hoe meer die aanwezig zijn, hoe meer kilometers fietsers omrijden. Dat effect is minder sterk als het gaat om woon-werkverkeer en wordt minder naarmate het weer slechter is. Zo stelden ze vast dat één graad warmer leidt tot gemiddeld 86 meter meer omrijden.
Mobiliteitsonderzoek
De onderzoekers concluderen dat dit crowdsourcing model waarbij 'burgerwetenschappers' luchtkwaliteitgegevens verzamelen (citizen science) zeer bruikbare en vooral bijzonder gedetailleerde data oplevert. Die data zouden ook gebruikt kunnen worden om de leefbaarheid van gebieden te onderzoeken en daar eventueel beleidsconclusies aan te verbinden. De gegevens zouden ook een bron van informatie kunnen zijn voor onderzoek naar het fietsgedrag tijdens covid. En een andere interessante onderzoeksvraag zou kunnen zijn of concrete informatie over de luchtkwaliteit op een route fietsers ertoe aanzet om een gezondere, maar langere route te kiezen.
Het artikel 'Cyclists as Intelligent Carriers of Space-Time Environmental Information: Crowd-Sourced Sensor Data for Local Air Quality Measurement and Mobility Analysis in the Netherlands' van Karima Kourtit, Peter Nijkamp en anderen verscheen in Journal of Urban Technology.
Ook snuffelfietsen?
Woon je in de provincie Utrecht en wil je ook snuffelfietser worden? Dat kan. Meedoen is gratis en kan nog steeds. Geef je op via info@samenmetenutrecht.nl! Meer informatie vind je op de projectpagina van Snuffelfiets.
De data over de hoeveelheid fijnstof in de lucht op 10 augustus 2023 om 10.07 uur 's morgens. (NB: Het duurt even voordat het dashboard de verzamelde gegevens heeft verwerkt tot een kaart. Dus enig geduld is wel nodig.)
