Van de lopende band naar de universiteit
Studeren of überhaupt je school afmaken had in het gezin waar Katrinus Posthumus (38) opgroeide geen prioriteit. Op zijn zestiende stond hij aan de lopende band. Nu is hij sociotherapeut in tbs-kliniek Mesdag en heeft hij de master Levenslooppsychologie aan de Open Universiteit afgerond. 'Iedereen verdient een tweede kans.'
Katrinus werkt fulltime als sociotherapeut bij tbs-kliniek Mesdag in Groningen en heeft een gezin met drie jonge kinderen. Dat hij op 38-jarige leeftijd daarnaast aan de universiteit studeert heeft een reden. De weg ernaartoe was hobbelig en lang. Hij groeide op in een uitkeringsgezin en zijn ouders vonden school onzin. 'Toen ik op mijn 14e van school werd gestuurd, gaven ze school de schuld. Het lag nooit aan ons of aan mij. Dat doet veel met je normen en waarden.'
Dat ga jij toch niet halen
'Ik werd naar een internaatschool gestuurd totdat ik niet meer leerplichtig was. Zelf wilde ik daarna best terug naar school. Dat werd door mijn ouders afgeremd. 'Kansloos', zeiden ze. En: 'Dat ga jij toch niet halen.' Op mijn zestiende ging ik daarom maar aan het werk aan de lopende band in de fabriek. De hele dag cordon bleus dichtklappen. Of plakjes ei op kant-en-klaar-salades leggen. Dat was niet goed voor mijn zelfbeeld. Na het werk liep ik altijd langs het lyceum in Leeuwarden. Dan bekroop me een diep gevoel van schaamte ten opzichte van al die leerlingen die het wel hadden gemaakt. Uit verveling en om het gevoel van leegte op te vullen, ging ik drank en drugs gebruiken.'
Katrinus slaagde erin om de knop om te zetten. Dat gebeurde op zijn 26e toen hij in korte tijd drie familieleden en een goede vriend, die onder invloed met zijn auto tegen een boom knalde, verloor. Dat ongeluk deed hem beseffen: 'als ik zo doorga, eindig ik net zoals hij, of ik zit straks in een verslavingskliniek.'
Hij startte met een mbo-opleiding in ict. 'Achteraf helemaal niks voor mij. Tijdens mijn stage bij een zorgboerderij merkte ik dat ik het veel leuker vind om mensen te helpen en stapte over naar de mbo-opleiding voor sociaalpedagogisch werk. Op de zorgboerderij kreeg ik mijn eerste baan als persoonlijk begeleider. Een mijlpaal. Toch bleef het knagen: als je dit zo makkelijk kan, kun je misschien ook wel een hbo-opleiding aan. Bij de NTI haalde ik mijn hbo-diploma Sociaal Pedagogische Hulpverlening. En ja, haha, toen ik daarmee klaar was, wilde ik zeker weten of ik niet ook nog naar de universiteit had gekund.'
'Studeren is voor mij een soort genoegdoening'
Die ambitie heeft natuurlijk alles te maken met de gemiste kansen uit zijn jeugd, zegt hij. 'Studeren is voor mij een soort genoegdoening: kijk, ik kan het wel. Bovendien zit ik nu in een heel ander milieu met mensen die zich allemaal blijven ontwikkelen. Ook mijn vrouw studeert aan de Open Universiteit.'
'Als mensen hun perspectief kwijt zijn, vertel ik mijn verhaal'
'Er zijn niet zoveel psychologen met mijn achtergrond, die ook zelf weten hoe het is om te gebruiken', zegt Katrinus. 'Ik spreek de taal van cliënten. Als er stiekem wordt gedeald, dan ruik ik dat op afstand. Dat kan een voordeel zijn. Soms zien cliënten helemaal geen perspectief meer. Op zo’n moment zet ik mijn persoonlijke ervaringen weleens instrumenteel in. Iedereen verdient een tweede kans, ook al heb je de meest vreselijke dingen gedaan. Dat wil ik graag uitdragen.'
