Collectie in context

Uitgangspunt voor deze cursus is Boris Groys’ bewering dat elke kunstcollectie haar eigen logica kent. De Russische filosoof stelt dat bij de acquisitie van werken voor een collectie zowel overeenkomst als afwijking met de zich al in de collectie bevindende werken van belang zijn. De nieuw te verwerven werken moeten ‘anders’ zijn dan wat zich reeds in de collectie bevindt, maar daar ook weer niet te veel van afwijken willen het zinvolle aanvullingen zijn. Deze beweging is volgens Groys dezelfde als die van de geschiedenis van de moderne kunst. De vorm en samenstelling van publieke collecties van moderne en hedendaagse kunst worden echter niet alleen bepaald door een intrinsieke of kunsthistorische logica, maar ook door externe economische, politieke en maatschappelijke factoren.

In de cursus reflecteert u aan de hand van het onderzoekspracticum 'Collectie in context' op de aannames die ten grondslag liggen aan de vorming en samenstelling van collecties van moderne en hedendaagse kunst. U analyseert de verschillende factoren en criteria die de samenstelling en ordening van kunstwerken in een collectie hebben bepaald, en u onderzoekt de samenhang met kunsthistorische modellen of narratieven. Daarbij leert u de rol van de verschillende actoren (i.e. directeuren, conservatoren en andere betrokkenen) onderkennen, alsmede de (externe) factoren die de (veranderingen in de) keuze van de selectiecriteria bepalen. Tevens bestudeert u de effecten van de specifieke samenstelling en ordening - classificeren is immers nauw verbonden met kwalificeren - die tot uitdrukking komen in de receptiegeschiedenis van kunstwerken en hun presentaties.

De leerstof wordt aangeboden in de vorm van casestudies; een of meer kunstwerken uit de collectie van een museum van moderne en hedendaagse kunst (e.g. Stedelijk Museum Amsterdam of Van Abbemuseum Eindhoven). Elke deelnemer gaat aan de hand van een zelfgekozen casus als onderzoeker aan het werk: doel is de verdieping van kennis en inzicht in het verzamelen en presenteren van kunstwerken in de museale praktijk, en vooral de verdere ontwikkeling van verworven onderzoeksvaardigheden door middel van zelfstandig uit te voeren onderzoek. De resultaten van dit onderzoek presenteert u op wetenschappelijk verantwoorde wijze mondeling en schriftelijk. Het laatste in de vorm van een werkstuk dat de bestaande literatuur over het onderwerp relevant aanvult.

Leerdoelen
Naast de verdieping van kennis en inzicht in de geschiedenis van de museale collectievorming en -presentatie, geeft u blijk van de verworven kennis en inzicht door die zelfstandig toe te passen op een nog niet onderzochte casus. Daarnaast worden ook en vooral - aan de hand van het onderzoekspracticum 'Collectie in context - Stedelijk Museum Amsterdam' de reeds verworven onderzoeksvaardigheden verder ontwikkeld door middel van zelfstandig uit te voeren literatuur- en archiefonderzoek. De resultaten van dit onderzoek presenteert u op wetenschappelijk verantwoorde wijze mondeling en schriftelijk. Het laatste in de vorm van een onderzoeksdossier en een werkstuk dat de bestaande literatuur over het onderwerp aanvult.