Herinneringscultuur. Veranderende beelden van de Tweede Wereldoorlog

De Tweede Wereldoorlog ligt intussen ver achter ons, maar is nog altijd van betekenis. Dat geldt voor de vele mensen die een persoonlijke betrokkenheid hebben bij de oorlogsgeschiedenis, maar ook in brede zin, als maatstaf voor hoe we betekenis geven aan andere oorlogen. Aan de talloze monumenten, films, romans, documentaires, tentoonstellingen, kunstwerken, educatieve projecten, wetenschappelijke studies en videogames over de oorlog worden nog altijd nieuwe toegevoegd. Die zeggen niet alleen iets over de oorlog; ze laten ook zien hoe er op dat moment betekenis wordt gegeven aan het oorlogsverleden. Die betekenisgeving aan het verleden wordt ook wel herinneringscultuur genoemd.

Deze cursus gaat over de herinneringscultuur van de Tweede Wereldoorlog, en hoe deze sinds 1945 is veranderd. De focus ligt op Nederland en België, maar er is steeds oog voor de internationale context. We bekijken en bespreken een scala aan beelden en verhalen over de oorlog – van een film uit 1946 over de Slag om Arnhem tot een online interviewcollectie met getuigenverhalen, en van een replica van de Hitlerbunker in Berlijn tot een nagebouwde kampbarak in Westerbork. Hoe passen deze afzonderlijke beelden in het grotere, overkoepelende verhaal over de oorlog op dat moment? Hoe komt zo’n groter verhaal eigenlijk tot stand? En wat is de rol daarin van authentieke historische objecten, plaatsen en getuigenverhalen?

Leerdoelen
Door het volgen en afronden van deze cursus:
- heb je kennis verkregen van relevante theorieën en begrippen uit de memory studies en kan je deze toepassen op een casus,
- kan je de betekenis uitleggen van authentieke objecten, plaatsen en getuigenverhalen in het proces van collectieve herinnering,
- kan je belangrijke ontwikkelingen beschrijven in de herinneringscultuur van de Tweede Wereldoorlog sinds 1945 in Nederland en België binnen een internationale context,
- heb je kennis van het analyseren van verschillende cultuuruitingen als bron voor herinnering.