5GDHC en de 5 principes
5GDHC staat voor 5e Generatie District Heating and Cooling. De 5 principes zijn:
- De energiekringloop sluiten, om energieverspilling te voorkomen.
Elke keer als je een gebouw koelt, kun je die warmte gebruiken om ergens anders of later een gebouw te verwarmen. - Gebruik van laagwaardige bronnen voor laagwaardige vraag.
Het verwarmen van een ruimte is zo ongeveer de meest laagwaardige energie die bestaat. Hoogwaardige energiebronnen moeten eerst voor hoogwaardige doelen worden ingezet, zoals chemische processen of het aandrijven van vliegtuigen. Pas als een energiebron écht nergens anders meer voor gebruikt kan worden, kan het gebruikt worden om gebouwen te verwarmen. - Warmte op de gewenste temperatuur brengen precies op de plek waar en het tijdstip waarop dat nodig is.
Energie wordt geleverd waar het gevraagd wordt, op de temperatuur die gevraagd wordt, en zoveel als gevraagd wordt. Geen overproductie om de circulatie op gang te houden, en geen seizoensgebonden beperkingen. - Een geïntegreerde aanpak van energiestromen.
Energiesystemen zoals warmte, elektriciteit en andere stromen zoals waterstof, stoom en biomassa verwerken in één systeem. - Lokale bronnen als prioriteit.
Lokale warmtenetten hoeven de elektriciteit van de warmtepompen niet van windturbines op zee te halen. Door het systeem slim vorm te geven, kunnen ze helemaal draaien op lokaal geproduceerde energie.
Principes als basis voor het vaststellen van 5GDHC
De vijf basisprincipes zijn om twee redenen vastgesteld. Stef Boesten: 'Ze dienen als basis voor een set key performance indicators, die op dit moment getest worden. We kunnen verschillende netwerken straks langs de meetlat van deze KPI's leggen. Als ze dan hoog genoeg scoren, kunnen wij vaststellen: dit is 5GDHC'. Als tweede reden geeft Boesten dat geen enkel bestaand systeem volledig aan de 5 principes kan voldoen. Met deze principes is geprobeerd om een ideaal energiesysteem te schetsen en als het ware een stip op de horizon te zetten. Het uiteindelijke doel is een 5GDHC-label dat kan worden toegekend aan een energienetwerk.
Workshops voor de Open Universiteit
Naast het formuleren van de basisprincipes worden er vanuit de Open Universiteit online trainingen, lesmateriaal, en offline workshops ontwikkeld waarin alle technische en beleidskanten van 5GDHC aan bod komen. De eerste trainingsmodules komen in de zomer online. Daarnaast wordt er lesmateriaal ontwikkeld dat gebruikt kan worden voor zowel praktisch als academisch onderwijs. Dit materiaal zal in de loop van 2022 beschikbaar zijn.
D2GRIDS
D2GRIDS (Demand Driven Grids), een Interreg North-West Europe project, gecoördineerd door Mijnwater in Heerlen, heeft tot doel om 5GDHC-netten in heel Europa uit te rollen. Vijf proeflocaties in Parijs-Saclay (FR), Bochum (DLD), Brunssum (NL), Glasgow en Nottingham (UK) gaan de 5GDHC-netten ontwikkelen. De totale projectbegroting bedraagt 20,8 miljoen euro. Het project ging van start in het voorjaar van 2019 en loopt 3 jaar.
In 2019 publiceerden Stef Boesten en Wilfried Ivens al een wetenschappelijk artikel over de 5e generatie warmtenetten.
