Veranderen in de ouderenzorg: van beleid naar praktijk
Dit zijn precies de vragen waar het programma 'Verandermanagement in de ouderenzorg' van de Open Universiteit op ingaat. Mario Kieft, hoofddocent organisatieontwikkeling en gedrag in organisaties, licht toe waarom dit programma juist nu zo belangrijk is.
Veranderen in een complexe omgeving
Volgens Mario Kieft wordt de ouderenzorg gekenmerkt door een veelheid aan belangen en tegenstrijdige verwachtingen. 'Je hebt te maken met cliënten, mantelzorgers, zorgverleners, overheden, zorgverzekeraars en inspecties. Die hebben allemaal hun eigen agenda en eisen. Het is vrijwel onmogelijk om aan alle verwachtingen tegelijkertijd te voldoen. Daarom werken zorgorganisaties vaak met bufferstrategieën: ze balanceren tussen wat formeel gevraagd wordt en wat praktisch haalbaar is.'
Kieft benadrukt dat veel verandertrajecten in de zorg niet zozeer zijn bedoeld om fundamentele interne verbeteringen te realiseren, maar eerder om externe stakeholders tevreden te stellen. 'Denk aan beleidsplannen en reorganisaties: een groot deel daarvan heeft een 'blijmaakfunctie' voor bestuurders en toezichthouders. Maar als leidinggevende moet je ook snappen hoe verandering echt werkt binnen jouw organisatie.'
Niet top-down, maar vanuit de praktijk
Werkelijke verandering komt volgens Kieft niet per se uit beleidsstukken, maar uit de praktijk. 'Binnen zorginstellingen zie je dat innovatie vaak begint bij de mensen op de werkvloer. We noemen dat 'veranderfonteintjes': medewerkers die kansen zien en dingen anders willen doen. Het is veel effectiever om als leidinggevende te kijken waar die initiatieven ontstaan en hoe je ze kunt ondersteunen, in plaats van te proberen om verandering van bovenaf op te leggen.'
Een ander belangrijk aspect dat in het programma aan bod komt, is de rol van informele netwerken. 'Veel beslissingen worden niet genomen in vergaderingen, maar bij het koffieapparaat. Hoe krijg je als leidinggevende zicht op wat daar gebeurt? Hoe beïnvloedt dat de manier waarop mensen omgaan met verandering? Dat zijn cruciale vragen als je verandering echt wilt begrijpen en begeleiden.'
Het programma 'Verandermanagement in de ouderenzorg'
Het programma 'Verandermanagement in de ouderenzorg' bestaat uit vijf modules die leidinggevenden helpen verandering beter te begrijpen en begeleiden. De modules behandelen actuele trends, goed werkgeverschap en leiderschap. Ook is er aandacht voor digitalisering en de impact ervan op zorgprocessen. Deelnemers werken aan een eigen casus en ontwikkelen hun persoonlijke leiderschapsstijl.
De module van Mario Kieft richt zich specifiek op verandermanagement binnen de ouderenzorg en helpt leidinggevenden om grip te krijgen op verandering. 'Het biedt geen standaardoplossingen, want die bestaan niet,' zegt Kieft. 'Wat we wel doen, is deelnemers leren hoe ze anders kunnen kijken naar verandering. Hoe ze kunnen inspelen op informele dynamieken, hoe ze ruimte creëren voor zorgprofessionals om te innoveren en hoe ze verandering kunnen benutten in plaats van erdoor te worden overvallen.'
Meld je aan
Ben jij leidinggevende in de ouderenzorg en wil je beter begrijpen hoe verandering in jouw organisatie werkt? Wil je leren hoe je medewerkers kunt ondersteunen in het realiseren van verbeteringen? Dan is dit programma iets voor jou.
Bekijk het volledige programma en meld je aan via ou.nl/ouderenzorg.