null Studentgecentreerde onderwijsmethodes en zelfregulerend leren: wat werkt voor wie?

OW_ZelfregulerendLeren_14055_head_large.jpg
Studentgecentreerde onderwijsmethodes en zelfregulerend leren: wat werkt voor wie?
Het hoger onderwijs maakt veel gebruik van methoden voor zelfregulerend leren waarbij de student centraal staat. Denk maar aan probleemgestuurd onderwijs, project-gestuurd onderwijs, inquiry based learning, etc. De effectiviteit is wisselend. Lisette Wijnia, onderzoeker bij de Open Universiteit, gaat een reviewstudie doen naar de effectiviteit van deze onderwijsvormen voor zelfregulerend leren. De studie moet duidelijk maken wat werkt en wat niet, en wat werkt voor wie.

Studentgecentreerd: de student bepaalt

Centraal in de studie staan studentgecentreerde onderwijsmethodes voor zelfregulerend leren. Die methodes hebben allerlei namen: problem-based learning (PBL), project-based learning (PjBL), case-based learning, challenge-based learning, team-based learning, inquiry-based learning, etc. Gemeenschappelijk hebben ze dat studenten veel ruimte krijgen om hun eigen leerdoelen te formuleren en hun eigen bronnen te kiezen. De studenten sturen zelf hun leren. De achterliggende gedachte is dat deze onderwijsmethode de vaardigheden van studenten op het gebied van zelfregulerend leren zal bevorderen.

Effectiviteit in de praktijk

In de praktijk blijkt de effectiviteit heel wisselend. Een mogelijke verklaring is dat deze onderwijsmethodes hoge eisen stellen aan de vaardigheden op het gebied van zelfregulerend leren. Dat zijn diezelfde vaardigheden die de studenten met deze methoden moeten aanleren. De methodes willen dus de vaardigheden aanleren, die tegelijkertijd een voorwaarde zijn om de methode goed te kunnen volgen.

Veel variatie

Tegelijkertijd zie je dat deze onderwijsmethodes heel verschillend zijn ontworpen en geïmplementeerd, afhankelijk van de opleiding of de instelling. De mate waarin de student de controle heeft versus sturend gedrag van de docent varieert bijvoorbeeld heel sterk. Ook andere studentenkenmerken (zoals motivatie) of implementatiefactoren (bijvoorbeeld groepsgrootte) zouden het effect van de methode sterk kunnen beïnvloeden.

Wat werkt voor wie?

De onderzoekers gaan daarom een systematische reviewstudie en meta-analyse doen van de bestaande onderzoeken naar de effectiviteit van deze onderwijsmethodes. Op basis daarvan willen ze beter inzicht krijgen in 'wat werkt voor wie' als het gaat om zelfregulerend leren in studentgecentreerde, probleem- en projectgestuurde leermethoden. Met de inzichten en oplossingen uit deze studie kunnen hopelijk een aantal problemen worden aangepakt die hogeronderwijsopleidingen, docenten en studieadviseurs in de praktijk tegenkomen.

De studie 'The effectiveness of student-centered educational methods for self-regulated learning: What works and for whom?' is opgezet door Lisette Wijnia (Open Universiteit) en Martine Baars (Erasmus Universiteit) en wordt gesteund door NRO. Het onderzoek loopt van 1 september 2022 tot en met 31 augustus 2023.