Presentatie over succesfactoren van lerarennetwerken
EARLI-SIG conferentie over het opleiden van leraren, moreel en democratisch onderwijs
Vrieling-Teunter droeg in augustus bij aan een symposium op de European Association for Research on Learning and Instruction (EARLI) SIG 11&13-conferentie vanuit het perspectief van netwerkleren in lerarenopleidingen. Daarin gaat ze in op hoe (aanstaande) leraren en opleiders van en met elkaar kunnen leren in netwerken. Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek naar studentfacilitering in lerarennetwerken formuleert ze criteria waaraan een goed lerarennetwerk moet voldoen om studenten te laten floreren.
Succesfactoren voor lerarennetwerken
Vrielings-Teunters bijdrage aan het symposium is gebaseerd op eerder verschenen artikelen, waarin zij samen met collega's onderzocht welke sociale configuratie van lerarennetwerken bevorderend is voor de professionele ontwikkeling van leraren-in-opleiding. Vijf karakteristieken blijken belangrijk te zijn voor het vormen van stevige netwerken, namelijk: 1) Gezamenlijke visie en doelen; 2) Gestructureerde aanpak; 3) Gezamenlijke verantwoordelijkheid en eigenaarschap; 4) Diversiteit en gelijkwaardigheid; 5) Onderliggende structuren, bronnen en rollen. Deze karakteristieken zijn vervolgens vertaald naar ontwerpprincipes die als uitgangspunt kunnen dienen voor de begeleiding van studenten in netwerken.
Diversiteit en gelijkwaardigheid
Tijdens de conferentie in Oxford was de vierde karakteristiek 'Diversiteit en gelijkwaardigheid' leidend voor de verdieping van het symposium, met dank aan Inger Marie Dalehefte (University of Agder) die de discussie samenvatte. Zo is het op netwerkniveau van belang dat de facilitator ervoor zorgt dat iedere deelnemer zichzelf als lerende kan beschouwen en dat studenten in een informele sfeer vertrouwen kunnen opbouwen, om de onderlinge gelijkheid tussen deelnemers te vergroten. Marco Galle van de Pädagogische Hochschule Luzern (Zwitserland) en Ariane Schmidt van de Universität Siegen (Duitsland) gingen in op het belang van sociale netwerkanalyse (SNA), een methode om sociale relaties te onderzoeken. Op basis van twee SNA-studies binnen lerarenopleidingen formuleerden zij een aantal voorwaarden om sociale relaties van studenten te bevorderen op persoonlijk netwerkniveau. Voor de professionele ontwikkeling van studenten spelen opleiders en medestudenten een belangrijke rol; hierbij is het belangrijk om dubbele rollen te vermijden (zoals begeleider en assessor). Maar ook actoren zonder formele rol binnen de lerarenopleiding (denk aan ouders of vrienden) zijn van belang. Op de werkplek is het belangrijk dat studenten optimaal gebruik kunnen maken van actoren die dagelijks in de klas aanwezig zijn (zoals mentoren, medestudenten en leerlingen) voor hun professionele ontwikkeling.
Meer lezen?
Wil je meer lezen over hoe studenten beter kunnen leren binnen sociale netwerken? Bekijk dan ook eens de eerdere publicaties van Emmy Vrieling-Teunter in dit bericht.
Emmy Vrieling tijdens haar presentatie in Oxford
