Bundel 1: De veilige stad als collectief doel

Verschenen in juni 2019
Redactie: Emile Kolthoff en Jan Willem Sap

Elke stad heeft het moeilijk. Er zijn klachten over hufterigheid, criminaliteit, huisvesting, onwettige migratie en radicalisering. Juist omdat de positie van de nationale staat wordt gerelativeerd door internationaal en Europees recht, neemt het belang van het lokale niveau toe. Zo dicht mogelijk bij de burgers, dat is het streven. Om aandacht te trekken zal een eventuele terroristische aanslag waarschijnlijk plaatsvinden in de stad. Hoe kan dat worden voorkomen? Hoe kan de stad veilig worden?

Vanuit juridische, criminologische, historische en culturele visies, geeft het boek antwoorden op brandende vragen van vandaag. Hoe kunnen bestuur, maatschappelijke organisaties en burgers weer samen verantwoordelijkheid nemen voor de veilige stad? De auteurs zijn allen verbonden aan de faculteiten Cultuurwetenschappen en Rechtswetenschappen van de Open Universiteit.

Het boek werd in ontvangst genomen door Marco Peters, raadslid van de gemeente Heerlen voor het CDA, die sprak over de grote uitdagingen waar de politiek voor gesteld staat om de stad veiliger te maken. Op de foto v.l.n.r.: Emile Kolthoff, Marco Peters, Jan Willem Sap

Bundel 2: Orde en Verwarring in de Stad

Verschenen in oktober 2020
Redactie: Marijke Malsch en Jan Willem Sap

De stad is in verwarring en zoekt naar orde. Burgemeesters en wethouders worden bedreigd. Het aantal verwarde personen op straat neemt toe. Gemeenten weten niet wat ze aan moeten met de prostitutie: verbieden, reguleren of verplaatsen? Het leven in de stad leidt soms tot stress. Meer groen kan helpen om die te bestrijden, maar de stad moet óók zorgen voor genoeg woningen.

Deze bundel geeft een overzicht van de problemen en uitdagingen waarmee de stad van de eenentwintigste eeuw wordt geconfronteerd. Hoe kunnen we de uitwassen van Airbnb tegengaan? Voldoen de tegenwoordige bed-bad-brood regelingen wel aan de Europese normen? Als de burgemeester een pand sluit waar wordt gehandeld in drugs, mag er dan ook nog een straf worden opgelegd? Hoe zit het met de buitenlandse financiering van moskeeën? Ziet eerwraak in de grote stad er hetzelfde uit als op het platteland? Allemaal vragen die aan de orde komen in het boek Orde en verwarring in de stad.

De bundel werd op 22 oktober door Ronald Janse, decaan rechtswetenschappen van de Open Universiteit, aangeboden aan de burgemeester van Amersfoort Lucas Bolsius. Aan de presentatie van het boek ging een symposium vooraf. De opname van het symposium kan worden teruggekeken.

Bundel 3: Nooit meer dansen? De stad in tijden van pandemie

Verschenen in oktober 2021
Redactie: Marieke Winkler, Jan Willem Sap en Marijke Malsch

In het voorjaar van 2020 komt het maatschappelijk leven met een schok tot stilstand. Het coronavirus is aan een wereldwijde opmars bezig en confronteert nationale en internationale gemeenschappen met een gezondheidscrisis waarvoor geen scenario’s voorhanden zijn. Coronamaatregelen volgen elkaar snel op om de besmettingen terug te dringen. Tijd voor reflectie is er amper. Nooit meer dansen? is een poging om de impact van de coronacrisis op de Nederlandse samenleving beter te begrijpen. Het richt de blik specifiek op de sociaal-maatschappelijke en juridische aspecten van de crisis.

Hoe beïnvloedt de pandemie de rechtspraak? Wat zijn de gevolgen van de maatregelen voor de openbaarheid van strafzittingen? Wat doet social distancing met mensen die zich, bijvoorbeeld vanwege huiselijk geweld, al in een onveilige situatie bevinden? De coronapandemie heeft 'veiligheid' vooral tot een medisch vraagstuk gemaakt. De auteurs in dit boek laten zien dat andere aspecten van zowel de openbare als persoonlijke veiligheid niet buiten beeld mogen vallen, willen we volgende pandemieën het hoofd kunnen bieden en beter leren 'dansen' met het virus.

De bundel werd op 15 oktober 2021 door Thomas Vaessens, decaan van de faculteit Cultuurwetenschappen van de Open Universiteit, aangeboden aan Diederik Gommers, intensivist aan het Erasmus MC Rotterdam en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care. Aan de presentatie van het boek ging een symposium vooraf. De opname van het symposium kan worden teruggekeken.

Bundel 4: Cohesie en polarisatie in de stad

Verschenen in juli 2022
Redactie: Emile Kolthoff, Janine Janssen

De Zwarte Piet en Black Lives Matter ontwikkelingen vragen aandacht voor discriminatie, wappies en anti-vaxxers eisten een hoofdrol op in het coronadebat en populistische partijen gooiden olie op het vuur. Het vertrouwen in de politiek wordt steeds minder en de belastingdienst zakt steeds verder weg in het toeslagenmoeras. Groningers weten zich onvoldoende beschermd tegen aardbevingen als gevolg van gaswinning en vechten een verbeten strijd om schadevergoedingen. Met digitale technologie kunnen we veel, toch lijkt veiligheid steeds minder een louter technisch probleem te zijn. De nadruk zou meer moeten liggen op preventie, zeggen velen, maar door de wijze van bestuurlijke inrichting zijn overheid, recht en wetenschap nog altijd meer gericht op reactie. Terwijl de burger misschien wel gewoon gehoord en gerustgesteld wil worden.

Er wordt onderzoek gedaan naar veranderende regels, beleid, praktijken, gevoelens, percepties en verbeeldingen. Wanneer en waarom en in welke mate wordt veiligheid een publiek probleem? Wie wordt in de publieke beeldvorming gezien als de eigenaar van het probleem? Wat zijn de relevante (morele) causale verbanden? Welke wetenschappelijk kennis en inzichten zijn er en kunnen verder worden ontwikkeld, kunnen toegankelijk worden gemaakt?

De bundel wordt op 1 november door Ronald Janse, decaan van de faculteit Rechtswetenschappen van de Open Universiteit, aangeboden aan de burgemeester van Heerlen Roel Wever. Aan de presentatie van het boek gaat een symposium vooraf. Meer informatie volgt.
De bundel is reeds verkrijgbaar.